Wydawałoby się, że użyteczność i dostępność są tym samym, jako że oba te pojęcia odnoszą się do doświadczeń związanych ze stroną internetową. Jaka jest więc między nimi różnica? Twoja strona może być dostępna, ale za to mało użyteczna. Użyteczność jest związana z satysfakcją i efektywnością, jakiej doświadcza dany użytkownik podczas korzystania z witryny. I odwrotnie, strona może być uznana za użyteczną, a jednak będzie ignorować wytyczne dotyczące dostępności skierowane dla społeczności osób niepełnosprawnych. Spróbujmy teraz zrozumieć oba te rodzaje testów w sposób bardziej szczegółowy.

Przegląd testów użyteczności i dostępności 

Testy użyteczności, zwane również testowaniem doświadczeń użytkownika. Mierzy ogólną satysfakcję użytkownika ze strony internetowej / aplikacji. Koncentruje się głównie na interakcjach interfejsu użytkownika i pomyślnym wykonaniu zadania.Aby sprawdzić użyteczność, możemy m.in. testować interakcje przycisków, pola formularzy, nawigację i przepływ użytkowników. W idealnej sytuacji, użytkownik powinien dostać się do celu przy pomocy jak najmniejszej ilości kliknięć. 

W testach dostępnościmożna sprawdzić, jak łatwo uzyskujemy dostęp do treści strony internetowej za pomocą urządzeń wyposażonych tylko w klawiaturę. Tak, aby osoby trwale niepełnosprawne z dysfunkcjami wzroku, słuchu, poznawczymi lub fizycznymi, mogły mieć równy dostęp do zawartości strony i z powodzeniem wykonywać zadania. Przykładowo, testowanie dostępności może obejmować zapewnienie odpowiednich proporcji kontrastu treści i kolorów tła, czytelnych rozmiarów czcionek oraz uwzględnienie tekstu zastępczego dla obrazów. Dostępność i standardy techniczne, takie jak powszechnie akceptowane wytyczne dotyczące dostępności treści internetowych, mogą służyć jako solidna podstawa, ale nic nie zastąpi testów w świecie rzeczywistym, które pozwolą ustalić prawdziwą użyteczność.

Zasady testów użyteczności

Oto komponenty testów użyteczności zdefiniowane przez Nielsen Norman Group: 

• Wydajność: Użytkownicy mogą szybko wykonywać zadania.
• Nauczalność: Użytkownicy mogą wykonać podstawowe zadania przy pierwszym zetknięciu z interfejsem. 
• Zapamiętywalność: Użytkownicy mogą przywrócić tę samą biegłość po nieużywaniu wzoru przez długi czas. 
• Błędy: Użytkownicy otrzymują pomocne informacje w celu ich poprawy. 
• Satysfakcja: Użytkownicy mają przyjemne doświadczenia związane z korzystaniem ze strony. 

Zasady dostępności 

Zasady zalecane dla zapewnienia zgodności z zasadami określonymi przez WCAG są następujące: 

• Zauważalne: Użytkownicy muszą być w stanie zauważyć coś, używając jednego lub więcej zmysłów.
• Wykonalne: Użytkownicy muszą być w stanie kontrolować elementy interfejsu (przyciski muszą być w jakiś sposób klikalne - mysz, klawiatura, itp.)
• Zrozumiałe: Treść musi być zrozumiała dla użytkowników.
• Solidne: Kontent musi być opracowany przy użyciu dobrze przyjętych standardów internetowych, które będą działać w różnych przeglądarkach.

Podsumowanie

Wysoka dostępność stała się krytycznym aspektem nowoczesnych technologii. W dzisiejszych czasach strony internetowe i aplikacje powinny być cyfrowo dostępne dla wszystkich użytkowników na tym samym poziomie. Testy użyteczności i dostępności cyfrowej odgrywają istotną rolę w osiągnięciu tego celu. Testy użyteczności pomagają odkryć problemy i pozwalają uzyskać informacje zwrotne od odbiorców, którzy korzystają z systemu podczas testu, a testowanie dostępności oferuje przyjemniejsze doświadczenia dla zróżnicowanej publiczności, w tym osób niepełnosprawnych.